
અમદાવાદ, તા. 30 મે, 2025: હવેથી રાજ્યની તમામ શાળાઓ (સરકારી, અર્ધસરકારી, ખાનગી) દ્વારા વિદ્યાર્થીઓ માટે આયોજિત થતા પ્રવાસ, ટુર, પિકનિક કે મુલાકાત જેવા કાર્યક્રમોમાં બે ગણવેશધારી પોલીસકર્મીઓની હાજરી ફરજિયાત કરવામાં આવી છે.સ્કૂલ પ્રવાસ દરમિયાન બનતી દુર્ઘટનાને લઈ રાજ્ય સરકારે મોટો નિર્ણય લીધો હતો.તાજેતરમાં, ગુજરાત સરકારે શાળા પ્રવાસો માટે નવી અને કડક માર્ગદર્શિકા બહાર પાડી છે. હરણી તળાવ દુર્ઘટના બાદ, સરકારે આ માર્ગદર્શિકાઓને વધુ કડક બનાવી છે અને શાળા પ્રવાસોને નિયંત્રિત કરવા માટે સક્રિય પગલાં લીધાં છે, જેથી બાળકોની સુરક્ષાને પ્રાધાન્ય આપી શકાય.
ગુજરાત સરકારના શાળા પ્રવાસ અંગેના મુખ્ય નિર્ણયો અને માર્ગદર્શિકા:
૧. મંજૂરી ફરજિયાત:
* રાજ્યની અંદરના પ્રવાસ: શાળાએ જિલ્લા શિક્ષણ અધિકારી (DEO), જિલ્લા પ્રાથમિક શિક્ષણ અધિકારી (DPEO) અથવા વહીવટી અધિકારી પાસેથી લેખિત મંજૂરી મેળવવી ફરજિયાત છે.
* રાજ્ય બહારના પ્રવાસ: ધોરણ ૯ થી ૧૨ માટે કમિશનર ઓફ સ્કૂલ્સ પાસેથી અને ધોરણ ૧ થી ૮ માટે પ્રાથમિક શિક્ષણ નિયામક પાસેથી મંજૂરી લેવી પડશે.
* વિદેશ પ્રવાસ: વિદેશ પ્રવાસ માટે, શાળાએ પ્રવાસના ૧૫ દિવસ પહેલા શિક્ષણ વિભાગને તમામ વિગતો સાથે જાણ કરવી પડશે.
૨. માતા-પિતાની સંમતિ:
* પ્રવાસ માટે વિદ્યાર્થીઓના માતા-પિતાની લેખિત સંમતિ ફરજિયાત છે.
* પ્રવાસ વૈકલ્પિક (optional) રાખવાનો રહેશે, જેથી કોઈ પણ વિદ્યાર્થી કે વાલી પર દબાણ ન આવે.
૩. વિદ્યાર્થીઓની સુરક્ષા અને દેખરેખ:
* શિક્ષક-વિદ્યાર્થી ગુણોત્તર: ઓછામાં ઓછા ૧૫ વિદ્યાર્થીઓ દીઠ એક શિક્ષક પ્રવાસમાં હાજર હોવા ફરજિયાત છે.
* મહિલા સ્ટાફ: વિદ્યાર્થીનીઓ માટે ઓછામાં ઓછી એક મહિલા સ્ટાફ સભ્ય હાજર હોવી જોઈએ.
* બિમાર વિદ્યાર્થીઓ: બિમાર વિદ્યાર્થીઓને પ્રવાસમાં ભાગ લેવાની પરવાનગી આપવી નહીં.
૪. વાહનવ્યવહારના નિયમો:
* GPS ટ્રેકિંગ: પ્રવાસના વાહનમાં GPS ટ્રેકિંગ સિસ્ટમ હોવી ફરજિયાત છે, જેથી વાહનનું સ્થાન ટ્રેક કરી શકાય.
* રાત્રિ પ્રવાસ પર પ્રતિબંધ: રાત્રે ૧૧ વાગ્યાથી સવારે ૬ વાગ્યા સુધી પ્રવાસના વાહનો ચલાવવા પર પ્રતિબંધ છે.
* RTO નિયમો: RTO (પ્રાદેશિક પરિવહન કાર્યાલય) ના સલામતી નિર્દેશો અને મુસાફરોની મર્યાદાનું પાલન કરવું ફરજિયાત છે.
* પોલીસને જાણ: પ્રવાસના ૧૫ દિવસ પહેલા સ્થાનિક પોલીસ સ્ટેશન અને RTO ને પ્રવાસ અંગે જાણ કરવી.
૫. પ્રવાસનું આયોજન:
* શાળાએ પ્રવાસ માટે એક પેનલ અથવા કમિટી બનાવવી પડશે જે સ્થળ, રૂટ, સમયપત્રક, અંદાજિત સમય અને ખર્ચ અંગે ચર્ચા કરશે.
* સમગ્ર પ્રવાસનો દૈનિક (Day To Day) કાર્યક્રમની જાણ કરવાની રહેશે.
૬. જળ પ્રવૃત્તિઓ અંગે ખાસ કાળજી:
* જળાશયોમાં પ્રવૃત્તિઓ ટાળવાની રહેશે. જો બોટિંગ અનિવાર્ય હોય, તો બોટની ક્ષમતાનું કડક પાલન કરવું અને તમામ સહભાગીઓ માટે લાઇફ જેકેટ્સ ફરજિયાત કરવા.
૭. પારદર્શિતા અને નાણાકીય બાબતો:
* પ્રવાસના નાણાકીય રેકોર્ડ પારદર્શક રાખવાના રહેશે.
૮. હવામાન અને સલામતી:
* સરકારના હવામાન અપડેટ્સ તપાસ્યા પછી જ સ્થળ પસંદ કરવું.
* પ્રવાસ વ્યવસ્થાપન માટે એક અનુભવી વ્યક્તિની નિમણૂક કરવી.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અધ્યક્ષતામાં યોજાયેલી ડીજીપી-આઈજીપી કોન્ફરન્સ-2024 દરમિયાન આપવામાં આવેલા સૂચનોને પગલે, રાજ્યના પોલીસ વડા વિકાસ સહાયે મહત્વનો નિર્ણય લીધો હતો. જે મુજબ હવેથી રાજ્યની તમામ શાળાઓ (સરકારી, અર્ધસરકારી, ખાનગી) દ્વારા વિદ્યાર્થીઓ માટે આયોજિત થતા પ્રવાસ, ટુર, પિકનિક કે મુલાકાત જેવા કાર્યક્રમોમાં બે ગણવેશધારી પોલીસકર્મીઓની હાજરી ફરજિયાત કરવામાં આવી છે.

